Prawidłowo dobrane i dobrze wykonane oczyszczalnie są tanie i proste w obsłudze, a czas ich funkcjonowania może wynosić kilkadziesiąt lat. Obsługa takiego zbiornika przy standardowym użytkowaniu ogranicza się jedynie do wywożenia osadów raz na dwa lata i czyszczenia drenażu rozsączającego. Zarówno zbiornik, jak i inne elementy wchodzące w skład oczyszczalni wykonane są z polietylenu o doskonałej twardości i odporności chemicznej, a niska waga osadników ułatwia ich transport i montaż. Zbiorniki umieszczane w gruncie nie wymagają izolacji cieplnej. Ich funkcjonowanie jest możliwe w różnych warunkach klimatycznych.
Mała Oczyszczalnia Ścieków:
- oczyszcza ścieki pochodzące z budynków mieszkalnych z jednego lub kilku gospodarstw
- pozwala na odprowadzenie ich w stanie oczyszczonym do gruntu
- składa się z:
- osadnika gnilnego,
- studzienki rozdzielczej (regulującej dopływ nieczystości do drenażu),
- rur rozsączających
- przewodów wentylacyjnych zakończonych napowietrzeniem.
Sposób działania Małej Oczyszczalni Ścieków można podzielić na dwa etapy:
W pierwszym etapie oczyszczania ze ścieków usuwane są substancje nierozpuszczone w wodzie. Etap ten nazywany jest często podczyszczeniem ścieków. W osadniku gnilnym dochodzi do oddzielenia substancji lekkich takich jak oleje i tłuszcze (flotacja) tworzących tzw. kożuch od substancji cięższych opadających na dno zbiornika (sedymentacja) i tworzących tam osad. Zatrzymane w osadniku gnilnym zanieczyszczenia organiczne rozkładane są wstępnie na drodze procesów fermentacji beztlenowej. Prawidłowo wykonany i eksploatowany osadnik pozwala na usunięcie do 65 % zawiesin i 40% zanieczyszczeń organicznych. Ścieki wstępnie podczyszczone przepływają przez filtr do dalszego oczyszczania w drenażu rozsączającym. Jest to drugi etap oczyszczania, zwanym również tlenowym doczyszczeniem ścieków. Jego celem jest usunięcie ze ścieków pozostałych rozpuszczonych w wodzie substancji organicznych. Na tym etapie wykorzystywany jest naturalny proces tlenowy, polegający na biochemicznym rozkładzie zanieczyszczeń. Do tego celu stosowane są głównie bakterie, dla których zawartość ścieków stanowi pokarm. Aby proces oczyszczania był skuteczny, musi trwać co najmniej trzy dni – stąd do prawidłowego funkcjonowania Małej Oczyszczalni Ścieków wymagana jest właściwa objętość zbiornika gnilnego. Przy doborze pojemności osadnika gnilnego należy przede wszystkim uwzględnić liczbę osób zamieszkujących gospodarstwo domowe, do którego przyłączana jest oczyszczalnia. Objętość zbiornika stanowią: ścieki przepływające przez osadnik (należy uwzględnić 3 dobowy okres przetrzymania), objętość gromadzącego się na dnie osadu, objętość kożucha tworzącego się na powierzchni. Ścieki odprowadzone z prawidłowo dobranego i właściwie eksploatowanego osadnika powinny być klarowne i kierowane do dalszego etapu oczyszczania w gruncie.
Drenaż rozsączający to rozwiązanie najprostsze, najczęściej stosowane i bezpieczne pod względem sanitarnym. Niewymaga zasilania energią elektryczną, ale potrzebuje określonej powierzchni i dobrze przepuszczalnego gruntu. System oczyszczalni ścieków z drenażem rozsączającym jest prosty w budowie, nadaje się do samodzielnego montażu i nie jest kłopotliwy w eksploatacji. Istotę drenażu rozsączającego stanowi układ podziemnych ciągów drenarskich, wprowadzających wstępnie oczyszczone ścieki do gleby – w celu ich dalszego oczyszczania biologicznego.
Dreny umożliwiają infiltrację ścieków w gruncie na dużej powierzchni oraz ich oczyszczanie przez bakterie występujące w glebie. Zostają one oczyszczone dzięki sorpcji biologicznej, czyli zatrzymaniu składników chemicznych przy udziale drobnoustrojów glebowych i systemów korzeniowych roślin. Rodzaj gruntu musi zapewniać odpowiednie tempo przesiąkania ścieków – nie za szybkie i nie za wolne. Dlatego też drenaż rozsączający musi mieć długość proporcjonalną do ilości ścieków i przepuszczalności gruntu.
Biopreparat
Naturalne procesy powstawania odpowiedniej jakościowo i ilościowo flory bakteryjnej mogą być długotrwałe, dlatego też bardzo ważne jest wprowadzenie na początku funkcjonowania oczyszczalni aktywatora biologicznego. Biopreparaty są substancjami zawierającymi zasuszone kolonie bakterii. Ich zastosowanie przyspiesza mineralizację osadu i wpływa na zmniejszenie jego objętości. Biopreparaty występują w postaci proszku, płynu lub tabletek. Do osadników gnilnych przewidziane są te biopreparaty, które wspomagają procesy fermentacji beztlenowej. Wprowadza się je do ścieków surowych, dawkując do urządzeń sanitarnych. Zastosowanie tych preparatów w okresie eksploatacji oczyszczalni zmniejsza ryzyko zablokowania przepływu w rurach, poprawia pracę osadnika gnilnego, podnosi jego wydajność, a co za tym idzie, parametry podczyszczonych ścieków wypływających z osadnika. Stosowanie biopreparatów wpływa korzystnie na działanie oczyszczalni i stanowi, obok usuwania osadu (raz na 1-2 lata) jedyne koszty związane z jej eksploatacją. Zaleca się stosowanie biopreparatu do muszli WC ściśle wg wskazówek producenta.
Pamiętaj:
- oczyszczalnia jest inwestycją trwałą, mającą przynieść korzyść ekologiczną i ekonomiczną w dłuższym okresie.
- koszt budowy tradycyjnego szamba jest niższy, ale koszty jego eksploatacji są znacznie wyższe
- musi minąć pewien okres, po którym inwestycja się zwróci
- duża ilość zalet własnej oczyszczalni powoduje, że inwestycja ta w pełni się opłaca
Częstotliwość i zakres czynności konserwacyjnych małej oczyszczalni ścieków
Wszystkie elementy instalacji muszą pracować prawidłowo, aby w wymaganym stopniu oczyszczać ścieki. Należy więc dołożyć wszelkich starań, by oczyszczalnia była właściwie eksploatowana przez jej użytkowników. Wiąże się to również z odpowiednim konserwowaniem poszczególnych części oczyszczalni. Należy pamiętać, aby opróżnianie osadnika gnilnego odbywało się po tzw. pełnym stanie. Oznacza to, że w trakcie opróżniania zbiornika należy uzupełnić go czystą wodą, gdyż zbiornik zawsze powinien być pełny. Umożliwia to dokładne wypłukanie jego wnętrza oraz eliminuje ryzyko zgniecenia pustego zbiornika wskutek parcia gruntu.
